เมื่อเกิดอาการตาอักเสบนอกจากการรักษาตามอาการแล้ว การระมัดระวังเรื่องอาหารการกินก็เป็นสิ่งสำคัญ เพราะอาหารบางชนิดอาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นได้ บทความนี้จะแนะนำว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้าง พร้อมทั้งสาเหตุของการเกิดโรคและวิธีการดูแลตัวเองที่ถูกต้อง เพื่อให้อาการดีขึ้นอย่างรวดเร็ว
ก่อนจะรู้ว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้าง เราควรทำความเข้าใจสาเหตุของการเกิดโรคก่อน เพราะตาอักเสบมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีสาเหตุและวิธีการรักษาที่แตกต่างกัน การรู้สาเหตุจะช่วยให้เราเลือกวิธีการดูแลตัวเองและการรับประทานอาหารได้อย่างเหมาะสม
ตาอักเสบที่เกิดจากเชื้อไวรัส Adenovirus เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด โดยเชื้อจะเข้าสู่ดวงตาผ่านการสัมผัสกับน้ำตาหรือสารคัดหลั่งของผู้ป่วย หรือการใช้สิ่งของร่วมกับผู้ที่เป็นโรค เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว หรือหมอน ผู้ป่วยจะมีอาการตาแดง น้ำตาไหลมาก มีขี้ตาสีเหลืองหรือขาว รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมในตา แสบตา และอาจมีต่อมน้ำเหลืองที่คอโต มักเริ่มเป็นที่ตาข้างใดข้างหนึ่งก่อน แล้วลุกลามไปอีกข้างภายใน 2-3 วัน อาการมักจะดีขึ้นเองภายใน 1-2 สัปดาห์ แต่ในระหว่างนี้ควรระวังเรื่องอาหารการกินด้วย
ตาอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียมักมีอาการรุนแรงกว่าการติดเชื้อไวรัส โดยจะมีอาการตาแดง เจ็บตา มีขี้ตาสีเหลืองหรือเขียวปริมาณมาก และเหนียวข้น บางรายอาจมีอาการปวดตาร่วมด้วย เชื้อแบคทีเรียสามารถเข้าสู่ดวงตาได้จากการสัมผัสสิ่งสกปรก การใช้มือสกปรกขยี้ตา หรือการใช้คอนแทคเลนส์ที่ไม่สะอาด การรักษาจำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะ และในช่วงที่เป็นโรคนี้ ต้องระมัดระวังเรื่องอาหารการกินเป็นพิเศษ เพราะอาจทำให้การอักเสบรุนแรงขึ้นได้
ตาอักเสบจากภูมิแพ้เกิดจากการที่ร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้มากเกินไป เช่น ฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์ หรือควันบุหรี่ ผู้ป่วยจะมีอาการคันตามาก น้ำตาไหล ตาแดง และอาจมีอาการแพ้อื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น จาม น้ำมูกไหล อาการมักเป็นทั้งสองข้างพร้อมกัน และอาจเป็น ๆ หาย ๆ ตามการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ ในกรณีนี้ นอกจากการหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้แล้ว การระมัดระวังเรื่องอาหารก็มีความสำคัญ เพราะอาหารบางชนิดอาจกระตุ้นการอักเสบได้
เมื่อเกิดอาการตาอักเสบ การเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสมมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าการรักษา เพราะอาหารบางชนิดอาจกระตุ้นการอักเสบและทำให้อาการรุนแรงขึ้น ดังนั้น การรู้ว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้าง จะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
สิ่งแรกที่ต้องงดคือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด เพราะแอลกอฮอล์จะทำให้ร่างกายขาดน้ำ ส่งผลให้ดวงตาแห้งและระคายเคืองมากขึ้น นอกจากนี้ แอลกอฮอล์ยังทำให้หลอดเลือดขยายตัว เพิ่มการไหลเวียนเลือดไปที่ดวงตา ทำให้อาการบวมแดงและอักเสบรุนแรงขึ้น อีกทั้งยังอาจเกิดปฏิกิริยากับยาที่ใช้รักษาตาอักเสบ ทำให้ประสิทธิภาพการรักษาลดลง ควรงดดื่มแอลกอฮอล์จนกว่าอาการจะหายสนิท
อาหารดิบเป็นหนึ่งในรายการที่ตาอักเสบห้ามกิน เพราะอาหารดิบอาจมีเชื้อแบคทีเรียหรือพยาธิปนเปื้อน ซึ่งสามารถทำให้การติดเชื้อรุนแรงขึ้น หรือเกิดการติดเชื้อซ้ำซ้อน โดยเฉพาะอาหารทะเลดิบ เนื้อดิบ หรือไข่ดิบ ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการปนเปื้อนเชื้อโรค ควรเลือกรับประทานอาหารที่ปรุงสุกและสะอาด เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อและช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
อาหารหมักดองเป็นอีกหนึ่งรายการที่ตาอักเสบห้ามกิน เนื่องจากในกระบวนการหมักดองมีการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ ซึ่งอาจกระตุ้นการอักเสบในร่างกายให้รุนแรงขึ้น นอกจากนี้ อาหารหมักดองยังมักมีปริมาณเกลือสูง ทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำและเกิดอาการบวมมากขึ้น ส่งผลให้อาการตาอักเสบแย่ลง ตัวอย่างอาหารที่ควรงด เช่น ผักดอง ปลาร้า กะปิ น้ำปลาร้า และอาหารหมักดองทุกชนิด ควรเลือกรับประทานอาหารสดที่ปรุงสุกใหม่แทน
นอกจากการรู้ว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้างแล้ว การดูแลตัวเองที่ถูกต้องก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน เพราะจะช่วยบรรเทาอาการและป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อ รวมทั้งช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยมีวิธีการดูแลตัวเองที่ควรปฏิบัติดังนี้
การสัมผัสหรือขยี้ตาเป็นสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงอย่างยิ่งเมื่อเป็นตาอักเสบ เพราะอาจทำให้เชื้อโรคแพร่กระจาย หรือเกิดการติดเชื้อซ้ำซ้อน นอกจากนี้ การขยี้ตายังอาจทำให้เกิดแผลที่กระจกตาและเพิ่มการระคายเคือง ถ้ารู้สึกคันหรือระคายเคือง ให้ใช้ผ้าสะอาดซับเบา ๆ หรือประคบเย็นแทน ควรระวังไม่ให้น้ำยาหรือสิ่งแปลกปลอมเข้าตา และหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางบริเวณดวงตาจนกว่าอาการจะหายสนิท
การล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์เป็นสิ่งสำคัญเมื่อเป็นตาอักเสบ เพราะมือเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคที่สำคัญ ควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนและหลังหยอดตาหรือป้ายยา ก่อนรับประทานอาหาร และหลังเข้าห้องน้ำ ใช้เวลาล้างมืออย่างน้อย 20 วินาที และเช็ดให้แห้งด้วยผ้าสะอาด หรือกระดาษทิชชู การล้างมือที่ถูกวิธีจะช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อและป้องกันการติดเชื้อซ้ำ
การใส่แว่นตากันลมกันฝุ่นเป็นวิธีป้องกันที่สำคัญสำหรับผู้ที่เป็นตาอักเสบ เพราะจะช่วยป้องกันไม่ให้ฝุ่นละออง เชื้อโรค หรือสิ่งระคายเคืองเข้าตา โดยเฉพาะเมื่อต้องออกนอกบ้านหรืออยู่ในที่ที่มีลมแรง ควรเลือกแว่นที่มีขนาดพอดีกับใบหน้า ปิดด้านข้างได้สนิท และทำความสะอาดง่าย นอกจากนี้ ควรทำความสะอาดแว่นทุกครั้งหลังใช้งานด้วยน้ำสะอาดและเช็ดให้แห้ง เพื่อป้องกันการสะสมของเชื้อโรคและสิ่งสกปรก
แม้จะรู้ว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้างและมีวิธีดูแลตัวเองที่ถูกต้อง แต่การปรึกษาแพทย์ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรละเลย โดยเฉพาะเมื่อมีอาการรุนแรง เช่น ปวดตามาก ตามัวลง มีขี้ตาเยอะผิดปกติ หรือมีอาการแย่ลงแม้จะรักษาตามอาการแล้ว แพทย์จะตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุที่แท้จริงและให้การรักษาที่เหมาะสม รวมทั้งแนะนำวิธีการดูแลตัวเองและการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง เพื่อให้หายจากอาการได้เร็วที่สุด
ตาอักเสบเป็นภาวะที่พบได้บ่อยและมีหลายสาเหตุ การรู้ว่าตาอักเสบห้ามกินอะไรบ้าง และวิธีการดูแลตัวเองที่ถูกต้องจะช่วยให้อาการดีขึ้นเร็วและป้องกันภาวะแทรกซ้อน แต่สำหรับใครที่สนใจปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการดูแลในส่วนของเปลือกตาที่อาจมีผลกระทบต่อสุขภาพกับคลินิกทำตา สามารถปรึกษาจักษุแพทย์ผู้ชำนาญการของ Sky Clinic ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านการทำตาสองชั้น เปิดหัวตา แก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซ่อนแผลใต้คิ้ว และกำจัดถุงไขมันใต้ตา เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมกับปัญหาของคุณ